Stary Bar jest jedną z najbardziej znanych miejscowości turystycznych w Czarnogórze. Najlepsze plaże na wybrzeżu, zabytki, ale także liczne sklepy, restauracje i hotele sprawiają, że to niezwykle interesujący punkt wycieczkowy na mapie Czarnogóry. Dlaczego Bar tak tłumnie przyciąga turystów z całego świata?
Miasto Bar (Stary Bar) i jego nazwa
Uważa się, że nazwa miejscowości wzięła się od dawnego słowa Antivarium lub Antibarrium. Miało to oznaczać osadę położoną po stronie przeciwnej niż Bari. Miejska legenda głosi jednak, że Bar powstał z inicjatywy księżnej Jeleny. Kobieta miała zostać niesłusznie oskarżona przez mieszkańców wsi o złe czyny, za co rzuciła na nich klątwę. Jest to jednak tylko ludowa przypowieść, którą spisano dopiero w XIX wieku.
Krótka historia Starego Baru
Wykopaliska archeologiczne dowiodły, że miejscowość Bar była zamieszkana już w epoce neolitu! Uważa się, że mogli ją założyć Rzymianie, którzy wznieśli tu jednocześnie imponującą twierdzę obronną. W epoce średniowiecza na terenach Baru funkcjonowała katolicka diecezja, która podlegała bezpośrednio Watykanowi.
W 1042 roku miało tutaj dojść do starcia wojsk Bizancjum i tych pod wodzą księcia Stefana Dobrosława. W wyniku bitwy zostało tutaj zapoczątkowane słowiańskie państwo Zety.
W XI wieku w Barze utworzono archidiecezję katolicką, co doprowadziło do powszechnej latynizacji środowiska inteligenckiego. To właśnie w okresie średniowiecza wprowadzono prawdopodobnie podział na Stary i Nowy Bar. To rozróżnienie funkcjonuje do dziś. Ufortyfikowane wówczas miasto mieści się w odległości pięciu kilometrów od brzegu. To oznacza, że jedyny kontakt z resztą świata mógł odbywać się za pośrednictwem portu Pristan (później w XX wieku określono go Nowym Barem).
Nawet w czasach, kiedy miastem nie władała już Wenecja, ale Turcja, Bar wciąż był istotnym punktem na mapie tego regionu. Muzułmanie Stary Bar uznawali za istotną twierdzę w ramach swojej obronności. Gdy w latach 1876-1878 w czasie wojny z Czarnogórą Turcy poddali się po miesiącu oblężenia, władze Czarnogóry szybko rozpoczęły odbudowę miasta. Większość instytucji została wówczas przeniesiona na teren Nowego Baru.
Bar po I i II wojnie światowej
I wojna światowa przyniosła w tej części Czarnogóry duże zniszczenia. Miejscowość była intensywnie bombardowana przez austriacką flotę. Z kolei po II wojnie światowejkomunistyczni partyzanci wymordowali w Barze większość przedstawicieli albańskiej mniejszości. Szacuje się, że zginęło wówczas od 400 do 1500 ludzi. Również natura nie oszczędzała tej okolicy Czarnogóry. W 1979 roku doszło tutaj do trzęsienia ziemi, które zniszczyło wiele z zabytkowych budowli Starego Baru. Współcześnie te ruiny stanowią interesujący pomysł na zwiedzanie Bałkanów.
Stary i Nowy Bar oraz ich zabytki
Bar pełen jest interesujących zabytków, które przeciągają turystów zwłaszcza w sezonie letnim. Planując wycieczkę, pamiętaj, że poszczególne punkty na mapie są od siebie oddalone zwykle o kilka kilometrów. W planach uwzględnij zatem najkorzystniejszy dla ciebie środek komunikacji.
Sobór św. Jana Włodzimierza
To największa cerkiew na terenie całej Czarnogóry. Poświęcono ją lokalnemu księciu, który został zabity przez Bułgarów w XI wieku. Niestety komunistyczne władze przez długi czas nie zgadzały się na budowę świątyni w Nowym Barze. Prace zaczęły się w 2006 roku, a zakończono je w 2016. We wnętrzu odkryć można imponujące freski sufitowe.
Pałac króla Mikołaja
Najciekawszym punktem Nowego Baru jest niegdysiejsza siedziba władcy państwa. Kompleks zaprojektował chorwacki architekt Josip Slade. Pałac króla Mikołaja funkcjonował jako jego letnia rezydencja, aby później trafić jako prezent ślubny w ręce księżniczki Zorki. Dawniej w pobliżu działała także przystań, w której przetrzymywano kolekcjonowane królewskie jachty. Obecnie w tym miejscu działa miejskie muzeum.
Twierdza Stary Bar
Wpisuje się w ruiny średniowiecznego miasta, które obfitują jednocześnie w liczne alejki i drogi pomiędzy poszczególnymi zabytkowi budowlami. Ruiny Starego Baru jeszcze w latach 90. można było swobodnie zwiedzać na własną rękę – był to teren zupełnie dziki. Obecnie trwają tutaj prace renowacyjne, a zabytkowe budynki powoli odzyskują swój dawny blask i tajemniczość. To wciąż najważniejszy symbol Baru i jedno z najlepiej zachowanych miast warownych w regionie.
Jak dostać się do środka? Do ruin Starego Baru prowadzi imponująca brama, a bilety można kupić już na ich terenie. Podczas zwiedzania warto zwrócić tutaj uwagę na:
- łaźnię turecką, wzniesioną przez tureckich dostojników;
- Carinarnicę, budynek pochodzący z XV wieku, który dawniej był siedzibą poborcy podatkowego, a dziś stanowi małą galerię dawnych zdjęć Baru;
- Klasztor Franciszkanów, który został założony w XIII wieku, a po przejęciu Baru przez Turków zamieniony w meczet. Budynek został zniszczony w wyniku potężnej eksplozji prochu 1912 roku, jednak mury zachowały się w dość dobrym stanie;
- Zamek Biskupi, czyli dawną siedzibę katolickiego biskupa, przeobrażoną potem w obronną cytadelę;
- Wieżę zegarową, która pochodzi z XIX wieku, a dziś także uznawana jest za symbol Baru. Wieża zegarowa jest dostępna dla turystów w godzinach od 8 do 20;
- Akwedukt, który został wzniesiony najpóźniej z całego kompleksu przez Turków. Niestety konstrukcja nie przetrwała niszczycielskiego trzęsienia ziemi w 1979 roku.
Katedra katolicka Niepokalanego Poczęcia NMP
Na wysokości 800 metrów n.p.m. znajduje się katolicka katedra górująca nad ruinami Starego Baru. W obecnym kształcie kościół został wzniesiony w XIX wieku.
Poruszanie się po mieście Bar – najważniejsze informacje
Dojazd do Baru nie jest skomplikowany. Możesz tam dotrzeć komunikacją publiczną z wielu innych czarnogórskich kurortów. Bilety kolejowe możesz kupić już za 2,40 euro. Warto jednak wiedzieć, że zabytki Baru rozmieszczone są od siebie w odległości co najmniej kilku kilometrów, zwłaszcza jeśli chodzi o obszar średniowiecznego miasta. Pod konkretne miejsce możesz dojechać specjalnym, turystycznym busem.
Jeśli liczysz na udane plażowanie, musisz wiedzieć, że ciągnie się ona przez 1,5 kilometra od pałacu królewskiego na północ. Tak samo jak większość innych czarnogórskich plaż, tak i tutaj plaża jest przede wszystkim kamienista. Jest jednak bardzo przystępna dla turystów, którzy zamierzają trenować sporty wodne. Nurkowanie, windsurfing czy narty wodne to tylko niektóre z propozycji dla aktywnych.
Gdzie szukać noclegów w Barze?
Ze względu na to, że Czarnogóra cieszy się rosnącą popularnością turystyczną, coraz większa liczba mieszkańców decyduje się na wynajem prywatnych kwater gościom zjeżdżającym z całego świata. Ceny takich noclegów są niższe niż w luksusowych hotelach, jednak jest to rozwiązanie bardziej ryzykowne. W internecie nie znajdziesz zbyt wielu opinii o warunkach i standardzie takich mieszkań. Najwięcej kwater prywatnych na wynajem znajduje się w dzielnicy Šušanj (w pobliżu miejskiej plaży).
Gastronomia i rozrywka w Barze
W centrum miasta znajduje się mnóstwo restauracji, kawiarni i barów – z tego względu nawet pomimo dużej liczby turystów w Barze, możesz znaleźć tu kameralne i ciche miejsca. W menu królują tutaj owoce morza, ryby, ale także elementy kuchni międzynarodowej. Poza luksusowymi restauracjami dostępne są tu także fast-foody, które znajdziesz na każdej ulicy.
W sezonie turystycznym otwierane są tutaj kluby i dyskoteki, w których można bawić się niemal przez całą noc. Są to zarówno niezależne lokale w mieście, jak i w funkcjonujące przy obiektach noclegowych. Każdego roku w październiku rozpoczyna się tutaj czarnogórski Festiwal Produkcji Telewizyjnej.
Jak przygotować się do wakacji w tej części Czarnogóry?
Na terenie Czarnogóry obowiązuje waluta Euro. Jeśli jesteś obywatelem Unii Europejskiej, do wjazdu na teren kraju potrzebujesz jedynie dowodu osobistego. Na terenie Baru nie ma żadnych ograniczeń co do ubioru, poza meczetami i cerkwiami. Wówczas należy zasłonić głowę, ramiona i nogi niezależnie od temperatury panującej na zewnątrz. Co ważne, przed wejściem do świątyni należy zdjąć obuwie.
Odwiedź także malownicze okolice Baru!
Z uwagi na swoje położenie Bar jest doskonałym punktem bazowym dla wycieczek w inne rejony Czarnogóry. Dobra komunikacja z turystycznymi kurortami na wybrzeżu Morza Adriatyckiego sprawia, że w Starym Barze zatrzymuje się wielu gości zainteresowanych historią i kulturą tego kraju. Wystarczy, że wybierzesz się na rajd po czarnogórskim wybrzeżu, aby zwiedzić po drodze m.in. Petrovac, Budvę czy Wyspę św. Stefana.
Bar to ważny węzeł komunikacyjny na mapie Czarnogóry. Duży morski port czy stacja kolejowa pozwalają na zakotwiczenie tu w celu zwiedzenia całego wybrzeża Morza Adriatyckiego. Choć większość zabytków ma formę ruiny, obecna tu w powietrzu historia, malownicze krajobrazy czy śródziemnomorski klimat sprawiają, że Bar to miasto uwielbiane przez turystów.
