Gdańsk – jeden z największych portów Rzeczypospolitej, miasto bursztynu, Jarmarku Dominikańskiego i raj dla miłośników historii.
Jedno z największych miast położonych w województwie pomorskim, a równocześnie jego stolica, uchodzi za najpiękniejsze miasto w tej części kraju. Co warto zobaczyć w Gdańsku?
Historia Gdańska
Historia Gdańska zaczęła się ponad 1000 lat temu, kiedy to znalazł się w granicach państwa Mieszka I. Ponad 600 lat później, za czasów Rzeczypospolitej Obojga Narodów, był największym miastem portowym i handlowym ówczesnego kraju.
Położone nad Morzem Bałtyckim, stało się niemym świadkiem takich wydarzeń jak początek II wojny światowej, czy strajki robotników lat 80. XX wieku. Obecnie jest częścią Trójmiasta – metropolii, w skład której wchodzą także Gdynia i Sopot.
Atrakcje Gdańska – co warto zobaczyć w Gdańsku?
Zabytki w Gdańsku
Ze względu na swoją bogatą historię, Gdańsk pełen jest zabytków architektonicznych. Najwięcej z nich znajdziemy na Głównym Mieście i Starym Mieście – dwóch środkowych częściach miasta.
Co ciekawe, Gdańsk znajduje się na Europejskim Szlaku Budynków Ceglanych. To właśnie od tych miejsc należy rozpocząć zwiedzanie Gdańska.
Główne Miasto
Główne Miasto położone jest na Śródmieściu, na zachodnim brzegu rzeki Motławy i tworzy zwarty zespół zabytków. Na jego terenie możemy znaleźć takie budynki tak Ratusz Głównego Miasta, znajdujący się pomiędzy ulicą Długą a Długim Targiem, Dwór Artusa – dawne miejsce spotkań bogatych mieszczan.
W centralnej części Głównego Miasta znajduje się Fontanna Neptuna, której wizerunek zdobi prawie każdą pocztówkę. Na Głównym Mieście znajdziemy także Wielką Zbrojownie, Dwór Bractwa św. Jerzego czy Halę Targową.
Główne Miasto otoczone jest przez liczne bramy miejskie, w tym Żuraw, który należy do najbardziej charakterystycznych budynków Gdańska. Centralną budowlą sakralną tej części miasta jest Bazylika Mariacka – największy budynek ceglany na świeciem. Prowadzi do niego ulica Mariacka, która rozpoczyna się przy Bramie o tej samej nazwie.
Jedna z wież bazyliki to także Wieża Widokowa – aby na nią wejść należy kupić symboliczny bilet-cegiełkę. Na Głównym Mieście znajdują się liczne punkty gastronomiczne, w których można skosztować specjałów zarówno kuchni polskiej jak i europejskiej.
Stare Miasto w Gdańsku
Stare Miasto, tak samo jak Główne Miasto, znajduje się w centrum Gdańska i bardzo często bywa z nim mylone. Tymczasem na Starym Mieście znajdują się takie atrakcje Gdańska jak: Ratusz Staromiejski, Wielki Młyn (gdzie znajduje się słynne Muzeum Bursztynu w Gdańsku) i Mały Młyn czy przepiękny Dworzec Gdańsk Główny, utrzymany w historycznym stylu, z górującą na 50 metrów wieżą zegarową.
Na terenie Starego Miasta znajduje się budynek Poczty Polskiej – miejsce, w którym 1 września 1939 roku pracownicy poczty stoczyli ciężkie walki z wojskami nazistowskich Niemiec. To również tutaj znajduje się Pomnik Poległych Stoczniowców, upamiętniający protestujących w grudniu 1970 roku robotników.
Wyspa Spichrzów
Kolejnym obszarem położonym w Śródmieściu, tuż nad Motławą jest Wyspa Spichrzów. Dzięki swojemu położeniu jest doskonałym punktem wypadowym do położnego obok Głównego Miasta.
To miejsce znane ze swojego gastronomicznego klimatu – liczne punkty gastronomiczne powodują, że każdy znajdzie coś dla siebie. W strefie zwanej „food hall” znajdziemy nie tylko restauracje oferujące kuchnie z całego świata, ale także takie lokale, w których znajduje się taras widokowy.
Gdańsk Oliwa
W dzielnicy Gdańsk Oliwa, która od północy graniczy z Sopotem, również możemy natknąć się na wiele atrakcji Gdańska. Jednym z najważniejszych tamtejszych obiektów jest Archikatedra Oliwska, która tak jak Kościół Mariacki, należy do najważniejszych świątyń rzymsko-katolickich w mieście.
Katedra Oliwska to miejsce, w którym znajdują się przepiękne organy kościelne. W dzielnicy Oliwa znajdują się takie atrakcje jak: Zespół Urbanistyczny Starej Oliwy, Spichlerze, czy Lasy Oliwskie, w których znajduje się gdańskie zoo. Do ciekawych miejsc w Oliwie możemy zaliczyć Taras Widokowy Olivia Star – na 32 piętrze możemy podziwiać panoramę miasta i piękne widoki.
Działa tutaj także Park Oliwski, gdzie od 16 lat, co roku odbywa się festiwal Mozartiana. Na terenie Parku Oliwskiego mieści się Oddział Sztuki Nowoczesnej i Oddział Etnografii. Oba oddziały należą do Gdańskiego Muzeum Narodowego. W Parku Oliwskim, w Pałacu Opatów działa także restauracja.
Westerplatte
Zwiedzając Gdańsk, nie sposób ominąć miejsca, które stało się niemym świadkiem wybuchu II wojny światowej. Ten półwysep, usypany przy ujściu tzw. Martwej Wisły do Zatoki Gdańskiej, 1 września 1939 roku został ostrzelany przez pancernik „Schleswig-Holstein”, a następnie był zaciekle broniony przez polską załogę pod dowództwem mjr. Henryka Sucharskiego.
Te wydarzenia uznawana są za symboliczny początek II wojny światowej. Na półwyspie możemy podziwiać pozostałości tamtejszej bazy wojskowej, symboliczny Pomnik Obrońców Wybrzeża, a także wymowny napis „Nigdy więcej wojny”.
Na Westerplatte można dojechać komunikacją miejską, a w okresie letnim przypłynąć tramwajem wodnym.
Muzea i instytucje kultury
Gdańsk szczyci się swoją bogatą ofertą kulturalną i historyczną. Jego atrakcje to między innymi liczne muzea i punkty widokowe, dlatego opowiemy o niektórych z nich.
Muzeum Narodowe
Tym co warto zobaczyć w Gdańsku, jest z całą pewnością Muzeum Narodowe. Powstało w 1948 roku i tym samym jest najstarszą instytucją kultury na Pomorzu. Jego główny oddział mieści się w budynkach dawnego Klasztoru Franciszkanów.
Muzeum Narodowe w Gdańsku to przede wszystkim Oddział Sztuki Dawnej. W oddziałach Muzeum Narodowego, możemy z kolei zobaczyć zabytki i zbiory zawarte w kolekcjach Sztuki Nowoczesnej (Pałac Opatów w Gdańsku Oliwie), Etnografii (Spichlerz Opacki), Galerii Fotografii (Zielona Brama, Długi Targ). W niewielkiej odległości od miasta znajdują się z kolei Muzeum Hymnu Narodowego (Będomin k. Kościerzyny) oraz Muzeum Tradycji Szlacheckiej (Waplewo Wielkie).
Muzeum Bursztynu
Muzeum Bursztynu w Gdańsku to oddział Muzeum Gdańska i znajduje się w Wielkim Młynie, na Starym Mieście. Zawiera ponad 1000 eksponatów wykonanych z tego cennego materiału. Tym samym w Muzeum Bursztynu znajduje się jedna z największych kolekcji bursztynu na świecie.
Znajdziemy tam zarówno bryłki bursztynu, jak i biżuterie, ozdoby czy przedmioty codziennego użytku. Ekspozycja nie tylko wytłumaczy nam jak pozyskiwano bursztyn, ale ukaże również jego piękno i sposoby obróbki.
Co ważne, Muzeum Bursztynu w Gdańsku jest w pełni dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, stając się tym samym jednym z lepiej dostosowanych budynków w mieście.
Muzeum II Wojny Światowej
II wojna światowa to wydarzenie, które odcisnęło piętno na naszej historii, tradycji i świadomości. Nie sposób nie zauważyć jej ogromne wpływu zarówno na przeszłe, jak i obecne pokolenia. Z tego też względu, w Gdańsku powołano do życia Muzeum II Wojny Światowej.
Wystawa główna zajmuje powierzchnię ponad 5 tys. m2 co czyni ją jedną z największych wystaw historycznych na świecie. Co równie ciekawe, wystawa zlokalizowana jest 14 metrów pod ziemią.
Podzielona jest na 3 obszary tematyczne „Droga do wojny” – gdzie omawiane są przyczyny i wydarzenia poprzedzające wojnę, „Groza wojny” – gdzie ukazano losy zwykłych ludzi w trakcie konflikty i „Długi cień wojny” – gdzie poznajemy jej skutki i sytuację polityczną czasów Żelaznej Kurtyny.
Wizyta w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, to wyjątkowa lekcja historii, a interaktywne wystawy zachęcają do zbadania tematu i głebokiej refleksji.
Muzeum Archeologiczne
Muzeum Archeologiczne w Gdańsku, to łącznie 5 oddziałów, zlokalizowanych w kilku miejscach. Są to Dom Przyrodników na ulicy Mariackiej w Gdańsku (obecnie tj. czerwiec 2023 w remoncie), Spichlerz Błękitny Baranek na ulicy Chmielnej w Gdańsku, Piwnica Romańska na placu Dominikańskim w Gdańsku, Grodzisko w Sopocie i Oddział w Gniewie.
Muzeum Archeologiczne na swoich wystawach omawia dzieje Gdańska i okolicy czasów prehistorycznych, a więc od czasów najdawniejszych aż do IX wieku, choć niektóre z jego oddziałów opowiadają także o czasach średniowiecznych.
Muzeum prowadzi ciekawe akcje edukacyjne jak i popularyzatorskie jak np. Zabytek Miesiąca, prezentując co miesiąc wybrany zabytek na swojej stronie internetowej. Z pewnością warto odwiedzić jeden z oddziałów Muzeum.
Muzeum Poczty Polskiej
Muzeum Poczty Polskiej w Gdańsku powstało w 1979 roku i pierwotnie było oddziałem Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu. Od 2003 roku stanowi oddział Muzeum Gdańska.
Muzeum to gromadzi zbiory takie jak fotografie, dokumenty, pamiątki związane z Obroną Poczty Polskiej w Gdańsku mającą miejsce w 1939 roku. Oprócz nich, znajdziemy w Muzeum również dowody działalności patriotycznej i społecznej mieszkańców Gdańska, z czasów gdy był on zależnym od Polski i Niemiec terytorium – Wolnym Miastem Gdańsk.
Muzeum mieści się przy Placu Obrońców Poczty Polskiej, w danym budynku poczty.
Muzeum Wnętrz Mieszczańskich
Muzeum Wnętrz Mieszczańskich to oddział Muzeum Gdańska, który znajduje się tzw. Domie Uphagena przy ulicy Długiej w Gdańsku. To jedyna w Polsce zachowana kamienica mieszczańska udostępniona do zwiedzania.
W środku możemy podziwiać w pełni umeblowane wnętrze typowej mieszczańskiej kamienicy, a także pomieszczenia gospodarcze. Znajdziemy tam sień, kupiecki kantor, a także umieszczony na antresoli salonik. Urokowi wnętrzom dodają bogate zdobienia i boazeria. Wygląd tego wyjątkowego miejsca, pozwala na swoistą podróż w czasie – można poczuć się jak XVIII wieczny mieszkaniec Gdańska.
Ośrodek Kultury Morskiej
Ośrodek Kultury Morskiej w Gdańsku, mieści się na ulicy Tokarskiej, tuż obok charakterystycznego budynku żurawia. To połączenie interaktywnego muzeum, z wyjątkową aranżacją architektoniczną. Jest oddziałem Narodowego Muzeum Morskiego, i na swojej ekspozycji prezentuje historię morza, portów i statków.
Wszystkie te aspekty prezentowane są w atrakcyjny i zachęcający do interakcji sposób. W Ośrodku Kultury Morskiej, można zapoznać się z tajnikami sterowania statkiem i innymi jednostkami morskimi, poznać proces powstawania fal tsunami, a także obejrzeć łodzie z każdego zakątka świata.
Europejskie Centrum Solidarności
Stocznia Gdańska była i wciąż pozostaje żywym świadkiem historii – to właśnie tutaj wybuchły jedne z największych strajków Polski Ludowej w 1970 roku i to tutaj podpisano porozumienia sierpniowe 1980 roku, co doprowadziło do powstania Niezależnego Samodzielnego Związku Zawodowego „Solidarność”. Właśnie z tego powodu, utworzono w Stoczni Gdańskiej, Europejskie Centrum Solidarności.
Europejskie Centrum Solidarności to nie tylko muzeum, to również nowoczesne centrum dziedzictwa, opowiadające dzieje Solidarności jako ruchu, ale także wartości które niósł on ze sobą. W Europejskim Centrum Solidarności, zwiedzający mają nie tylko możliwość poznania dziejów ruchu robotniczego w Polsce, ale także wziąć udział w wielu przedsięwzięciach edukacyjnych i popularyzatorskich.
W Stoczni Gdańskiej do dyspozycji zwiedzających zostały udostępnione archiwum, biblioteka i mediateka. Jest to jedna z największych atrakcji Gdańska i jeden z jego symboli. W Europejskim Centrum Solidarności mieści się również taras widokowy, który można wynająć na czas konferencji i eventów.
Góra Gradowa – Centrum Hewelianum
W samym centrum miasta, w miejscu zwanym Góra Gradowa, znajduje się miejsce, które zdecydowanie warto zobaczyć w Gdańsku.
Centrum Hewelianum to centrum nauki, w którym zwiedzający mają okazję zobaczyć i poznać niesamowite ciekawostki i informacje z różnych dziedzin nauki. Liczne wykłady, warsztaty i prelekcje pozwolą zwiedzającym na poznanie dinozaurów, tajemnic kosmosu czy otaczającego nas świata przyrody.
Miejscu temu patronuje Jan Heweliusz – wybitny astronom i matematyk, pochodzący z Gdańska. Na terenie tego centrum nauki, możemy również podziwiać piękne widoki z mieszczącego się tutaj tarasu widokowego.
Jarmark Dominikański
Jarmark Dominikański to tak naprawdę Jarmark Św. Dominika. Jest jednym z najstarszych jarmarków organizowanych w Polsce – pierwszy jarmark dominikański miał miejsce już w 1260 roku i wpisał się już w codzienne życie Gdańska.
Jarmark odbywa się pośród najważniejszych gdańskich ulic. Odwiedzający mogą udać się na uliczki handlowe, gdzie można zakupić rękodzieło, regionalne przysmaki, powiększyć kolekcje antyków, czy po prostu dobrze zjeść. Jarmarkowi towarzyszą uliczki tematyczne: Uliczka Polskich Projektantów, Uliczka Pomorska a także Uliczka Wiedeńska.
Jedną z głównych atrakcji jarmarku jest Karuzela Gdańska, której figury rozmieszczone są aż na dwóch poziomach. Ze względu na olbrzymie problemu z poruszaniem się w trakcie jarmarku autem, zorganizowano dwa parkingi typu park & ride.
Podróżowanie w Gdańsku
Jak widać jest wiele miejsc, które warto zobaczyć w Gdańsku. Aby się do nich dostać najlepiej podróżować komunikacją miejską. Bilet 24-godzinny to koszt zaledwie 22 złotych. Do dyspozycji podróżnych są tramwaje, autobusy a okresowo także tramwaj wodny kursujący ze Starego Miasta na Westerplatte. Znajdowanie połączeń ułatwi nam aplikacja Jakdojade.pl. Na terenie miasta można również skorzystać z usług Ubera, Bolta czy agencji taksówek.
Znajdź romantyczny nocleg z jacuzzi w Gdańsku.
Jeżeli zaś zobaczyliśmy już atrakcje Gdańska, i chcielibyśmy udać się do Gdyni i Sopotu możemy skorzystać z taniej oferty Szybkiej Kolei Miejskiej, zwanej SKM.